Türkiye’nin yaş meyve ve sebze üretiminde başı çeken Antalya’da, Mayıs ayında yaşanan zirai don felaketi üretim zincirini derinden sarstı. Antalya Ticaret Borsası tarafından yayımlanan Hal Endeksi verileri, özellikle meyvede son on yılın en sert arz daralmasının yaşandığını ortaya koydu. Verilere göre, Antalya’daki hallerde işlem gören meyve miktarı 2024 Mayıs ayına kıyasla yüzde 61,92 oranında azaldı.
Bu, son on yıl içinde kayıtlara geçen en yüksek düşüş olarak öne çıktı. Aynı dönemde meyve fiyat endeksinde ise yüzde 93,50’lik bir artış gözlendi. Ticaret Borsası yetkilileri, fiyatlardaki bu sert yükselişi doğrudan üretimdeki çarpıcı düşüşe bağladı.
Sebze Üretimi de Daraldı, Domates Fiyatları Sıçradı
Benzer bir eğilim sebze grubunda da görüldü. Antalya hallerine gelen sebze miktarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,85 gerilerken, fiyatlar yüzde 41,16 arttı. Türkiye genelinde stratejik öneme sahip olan domateste de üretim yüzde 2,68 oranında azaldı; buna karşın fiyatlar yüzde 72,50 oranında yükseldi. Nisan ayında etkili olan don olaylarının özellikle çiçeklenme dönemindeki meyve ağaçlarında büyük zarara yol açtığı belirtiliyor. Bu durum, hasat dönemine yansıyarak ürün miktarını ciddi ölçüde sınırladı.
Üretici Çaresiz: Ağaçlar Kesiliyor, Bahçeler Terk Ediliyor
Artan girdi maliyetleri ve sulama yetersizlikleri nedeniyle halihazırda zor günler geçiren üretici, bu yıl yaşanan don felaketiyle birlikte büyük ölçüde zarar etti.
Bazı çiftçiler maliyetlere dayanamayarak meyve ağaçlarını kesmek zorunda kaldı. En fazla zarar gören ürünler arasında üzüm, kayısı, fındık, elma, nektarin, şeftali, badem ve kiraz yer aldı. Uzmanlar, hem iklim koşullarının hem de yapısal sorunların tarımsal üretimde kalıcı kayıplara neden olabileceği uyarısında bulunuyor.
Bu durumun tüketiciye yansımasının önümüzdeki dönemde daha da belirginleşmesi bekleniyor.