Diyarbakır’da Akılalmaz Gelenek: Kırbaç Festivali Gençleri 15 Gün Uykusuz Bırakıyor!
Kulağa inanılmaz gelse de, Diyarbakır'ın Sur ilçesine bağlı Dicle, Hani ve Eğil bölgelerini birbirine bağlayan Terkan'da yaklaşık 300 yıldır devam eden bir gelenek görenleri hayrete düşürüyor.
Mayıs ayının 15’inde başlayıp ay sonuna kadar süren ve yöre halkının “kırbaç geleneği” olarak adlandırdığı bu ritüelde, gençler gruplar halinde bir araya gelerek hakem eşliğinde birbirlerini kırbaçlıyor. Bu “acı miras” olarak nitelendirilen geleneğin katılımcıları 15 güne kadar uyku yüzü görmüyor, sırtlarında morluklar ve hatta kanamalar oluşuyor.
Nesilden Nesile Aktarılan “Kırbaçlama”
Doğanlı Mahallesi Muhtarı Mehmet Baran, bölgede herkesi şaşırtan bu geleneği şöyle anlattı: “Her iki taraf karşı karşıya geçiyor. Ortada bir hakem var. Birbirlerini kırbaçlıyorlar. Bir sıkıntı olduğu zaman hakem araya giriyor. Dedelerimize de soruyoruz herhangi bir bilgileri yok. Çoktan devam eden kırbaçlama geleneği var. Geleneksel olmuş, kendim tavsiye etmiyorum. Artık bunun sonlanmasını da istiyoruz.”
“Stresle Bir Şey Hissetmiyorsun”
“Kamçı festivali” için bölgeye gelenlerden Mehmet Kılıç ise geleneğin dedelerinden kaldığını ve katılanlar için büyük bir heyecan taşıdığını belirtti. Kılıç, yaşadıkları tecrübeyi şu sözlerle aktardı: “Heyecan, stresle bir şey hissetmiyorsun. Futbolda nasıl hakem varsa burada da 2-3 hakem tutuluyor. Hem ayırmak için hem de adaleti sağlamak için. Eskiden ben de oynuyordum artık oynamıyorum. Oynayanlar bir hafta boyunca uyuyamıyorlar. Sırtlarında açıklıklar morluklar oluyor, bazen kanıyor.”
Bu ilginç ve bir o kadar da tartışmalı gelenek, modern dünyanın değişen yaşam koşullarına rağmen Diyarbakır’ın kırsal bölgelerinde varlığını sürdürmeye devam ediyor. Ancak muhtarın da dile getirdiği gibi, bölge halkının bir kısmı bu acı verici ritüelin sona ermesini arzu ediyor.
