Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edilen Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde (KHK) Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile birçok alanda önemli düzenlemelere gidildi. Bu yeni yasa, Anayasa Mahkemesi’nin 703 Sayılı KHK’nin bazı hükümlerini iptal etmesi sonrası oluşan yasal boşlukları doldurmayı ve farklı alanlarda güncel ihtiyaçlara cevap vermeyi hedefliyor.
Kanunun Öne Çıkan Başlıkları:
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatında Değişiklikler: Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nın Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği olarak yeniden yapılandırılması nedeniyle, Harcırah Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu ve Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu gibi çeşitli yasalara “Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri” ibaresi eklendi.
Şans Oyunları ve Bahis Düzenlemeleri: Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikle, bayiliklerin kurulması, denetimi ve ilgili süreçler, Spor Müsabakalarına Dayalı Sabit İhtimalli ve Müşterek Bahis Oyunlarının Özel Hukuk Tüzel Kişilerine Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında kısmen veya tamamen özel hukuk tüzel kişilerine devredilebilecek veya mal ve hizmet satın alma yoluna gidilebilecek.
Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinde Esneklik: Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nda yapılan değişiklikle, rütbe karşılama oranlarındaki eksiklik veya fazlalık durumlarında personel ihtiyacını karşılamak amacıyla rütbe bekleme süreleri Cumhurbaşkanı kararıyla değiştirilebilecek.
Mayın Temizleme Faaliyetlerine Gümrük Muafiyeti: Milli Savunma Bakanlığı’nca yürütülen insani amaçlı mayın ve/veya patlamamış mühimmat temizliği faaliyetlerinde kullanılmak üzere yurt dışından getirilecek her türlü araç, makine, teçhizat ve mayın aramak üzere eğitilmiş hayvanlar gümrük vergilerinden muaf olacak.
Yükseköğretim Kurulu ve Rektör Atamaları: Yükseköğretim Kanunu’nda önemli düzenlemelere gidildi. Yükseköğretim Kurulu’nun üye yapısı yeniden belirlendi ve üyelerin seçiminde Cumhurbaşkanı, temayüz etmiş üst düzey devlet görevlileri ve Üniversitelerarası Kurul’un rolü netleştirildi. Devlet ve vakıf üniversitelerine rektör atamaları Cumhurbaşkanı tarafından yapılacak, vakıf üniversitelerinde ise mütevelli heyetinin teklifi üzerine gerçekleştirilecek. Ayrıca, yükseköğretim kurumlarında sözleşmeli yabancı uyruklu öğretim elemanı sayısı da dolu öğretim elemanı kadrosunun yüzde 2’sini geçemeyecek.
Ekonomik ve Sosyal Konseyin Yapısı: Ekonomik ve Sosyal Konsey’in üyeleri ile çalışma usul ve esasları Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek.
Sendika ve Konfederasyonlara Yardım Yetkisi: Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’ndaki değişiklikle, sendika ve konfederasyonlara doğal afet durumlarında üyelik şartı aranmaksızın nakit mevcudunun yüzde 10’unu aşmamak kaydıyla afete uğrayan bölgelerde konut, sağlık ve eğitim tesisleri yapılması amacıyla kamu yararına çalışan dernekler, vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile kamu kurum ve kuruluşlarına ayni ve nakdi yardım yapabilme yetkisi verildi.
Belediye ve Köy Kurulumu ve Kaldırılması Esasları: Anayasa Mahkemesi’nin ilgili kararları doğrultusunda Belediye Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı. Belediye kurulmasına ilişkin süreçlerde valinin görüşü ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı onayı esas alınacak. Yeni iskan nedeniyle oluşan ve nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim yerlerinde belediye kurulabilecek. Ayrıca, nüfusu 50 bin ve üzeri bir belediyeye 5 bin metreden daha yakın duruma gelen belediye ve köylerin tüzel kişiliği, genel imar düzeni veya temel altyapı hizmetlerinin gerektirmesi durumunda kaldırılarak belediyeye katılacak. Nüfusu 2 binin altına düşen belediyeler ise köye dönüştürülecek.
Yüce Divan Yargılamaları Süreleri: Anayasa Mahkemesi’nin kararına uygun olarak, Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’da değişikliğe gidildi. Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkındaki Yüce Divan yargılamaları 3 ay içinde tamamlanacak, bu süre içinde tamamlanamazsa ilave 3 aylık süre içinde kesin olarak tamamlanacak.
Ticaret Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi: Ticaret Bakanlığı’na, ihracatın geliştirilmesi, ithalatın yönlendirilmesi, ürün denetimleri ve ilgili faaliyetler için 500 milyon lira sermayeli döner sermaye işletmesi kurma yetkisi verildi. Bu sermaye ihtiyaca göre Cumhurbaşkanı tarafından 5 katına kadar artırılabilecek. İşletmenin gelir kaynakları ve harcama alanları da detaylı olarak belirlendi.
Öğrenci Barınma Hizmetleri Ruhsatlandırması: Öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlar için iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verme yetkisi, ortaokul ve ortaöğrenim düzeyinde Milli Eğitim Bakanlığı’na, yükseköğrenim düzeyinde ise Gençlik ve Spor Bakanlığı’na verildi. Bu yetkiler valiliklere devredilebilecek.
Meclis Genel Kurulu’ndaki Tartışmalar:
Kanun teklifinin görüşmeleri sırasında, AK Parti Grup Başkanvekili Abdulhamit Gül, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı hedef alan sözlerine sert tepki gösterdi. Gül, bu ifadelerin “hadsiz ve alçakça” olduğunu belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Filistin davasına verdiği desteğin İsrail’i rahatsız ettiğini vurguladı ve kabul edilemez bu açıklamaları şiddetle kınadıklarını ifade etti.