Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, kamuoyunda “10. Yargı Paketi” olarak bilinen ve TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen düzenlemelerle ilgili sosyal medya hesabından önemli değerlendirmelerde bulundu. Tunç, bu düzenlemeyle birlikte cezasızlık algısının sona ereceğini ve hukuk sisteminde köklü bir dönüşümün başlayacağını belirtti.
Toplumun Adalet Algısı Güçlenecek
30 maddeden oluşan 10. Yargı Paketi’nin temel hedefi, adalet sistemine olan güveni artırmak. Suçluların cezasını gerçek anlamda çekmesini sağlayacak yeni düzenlemelerle, hem cezaların caydırıcılığı artacak hem de insan odaklı bir infaz anlayışı benimsenecek.
Denetimli Serbestlikte Yeni Dönem
Yeni düzenlemeyle, 2 yılın altında ceza alan hükümlüler, cezaevinde en az 1/10 oranında süre geçirmeden denetimli serbestlikten faydalanamayacak. Bu sayede “nasıl olsa yatmaz” algısı sona erecek. Ceza, hem amacına uygun şekilde infaz edilecek hem de toplumsal caydırıcılığı artacak.
Tekerrür Hükümlülerine Rehabilitasyon İmkanı
Hakkında ikinci kez tekerrür kararı verilen mahkumlar, cezalarının 3/4’ünü iyi halli olarak geçirdikleri takdirde koşullu salıvermeden yararlanabilecek. Bu düzenlemeyle, suça yeniden yönelmelerinin önüne geçilmesi ve topluma kazandırılmaları amaçlanıyor.
İnfazda Esneklik ve İnsani Yaklaşım
Paket, infaz yöntemlerini de daha esnek ve insan odaklı hale getiriyor. Özellikle kadınlar, çocuklar ve yaşlılar için konutta infaz imkanları genişletiliyor:
- Hafta Sonu ve Geceleyin İnfaz Genişletiliyor
Yeni düzenlemeye göre, hafta sonu veya sadece gece saatlerinde cezanın infaz edilmesine ilişkin uygulama genişletiliyor:
- Kasten işlenen suçlarda sınır 1 yıl 6 aydan 3 yıla çıkarılıyor.
- Taksirli suçlarda ise (taksirle öldürme hariç) bu sınır 3 yıldan 5 yıla yükseltiliyor.
- Konutta İnfaz Uygulaması Genişliyor
Belirli yaş ve durum grupları için konutta ceza infazı sınırları artırılıyor:
- Kadınlar, çocuklar ve 65 yaş üstü bireyler için: 1 yıldan → 3 yıla,
- 70 yaş üstü için: 2 yıldan → 4 yıla,
- 75 yaş üstü için: 4 yıldan → 5 yıla,
- 80 yaşını dolduranlar için: 6 yıla kadar hapis cezası artık evde infaz edilebilecek.
- Sağlık ve Engellilik Durumu Olanlar İçin Konutta Ceza
Ağır hastalığı veya engeli bulunan, cezaevi şartlarında kendi hayatını sürdüremeyecek durumda olan ve topluma karşı ciddi bir tehdit oluşturmayan hükümlüler, konutta infaz hakkından yararlanabilecek. Bu istisna, ağırlaştırılmış müebbet hükümlülerini kapsamıyor.
- Doğum Yapan Kadınlara Evde Ceza İmkanı Genişliyor
Eskiden 3 yıla kadar olan hapis cezalarında uygulanan konutta infaz hakkı, artık doğum yapmış kadınlar için 5 yıl veya daha az hapis cezası durumunda da uygulanabilecek.
Çocuklar İçin Eğitime Dayalı Ceza Sistemi
Çocuk hükümlülerle ilgili infazda da önemli değişiklikler geliyor. Kasıtlı suçlardan 3 yıl, taksirli suçlardan ise 5 yıla kadar ceza alan çocuklar, cezalarını doğrudan çocuk eğitim evlerinde çekecek. Ayrıca, çocukların kapalı cezaevinden eğitimevlerine geçişi, iyi hal değerlendirmesiyle yapılacak.
Trafik Suçlarında Cezalar Sertleşiyor
Trafikte kural tanımazlığa geçit verilmeyecek. Yol kesme eylemleri müstakil bir suç sayılacak ve bu suçu işleyenlere 1 ila 3 yıl arasında hapis cezası verilebilecek. Alkol, uyuşturucu etkisiyle ya da emniyetsiz araç kullananlara yönelik hapis cezalarının alt sınırları artırılıyor.
Düğünlerde Silaha Geçit Yok
Düğün, nişan, asker uğurlaması gibi toplu alanlarda kurusıkı dahil silahla ateş edenler için ceza 1 ila 5 yıl arasında olacak. Bu suçun toplu alanlarda işlenmesi halinde ceza, yarı oranında veya bir katına kadar artırılabilecek.
Şiddet ve Tehdit Suçlarında Daha Sert Yaptırımlar
Kasten yaralama suçlarında hapis cezaları %50 oranında artırılacak. Tehdit suçlarında ise cezaların alt sınırı yükseltilirken, suçun silahla, tanınmaz hale gelerek, birden fazla kişiyle veya suç örgütü gücüyle işlenmesi durumunda ceza üst sınırı 7 yıla çıkarılacak.
Dijital Alanda Kişilik Haklarına Güvence
İnternet ortamında kişilik haklarını zedeleyen yayınlara karşı daha hızlı müdahale edilebilecek. Kişiler, şeref ve itibarlarına saldırı niteliği taşıyan içeriklerin kaldırılması ve erişimin engellenmesi için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Hakim, ilk bakışta ihlali görebiliyorsa 24 saat içinde erişim engeli kararı verebilecek.
Noterlikte Disiplin Hükümleri Netleşiyor
Noterlik Kanunu’nda yapılacak değişiklikle disiplin hükümleri daha açık ve öngörülebilir hale getirilecek. Bu sayede noterlik hizmetlerinde hukuki güvenlik artacak.